Koronavirüs Salgınının Stres Kardiyomiyopatisi Vakalarındaki Artışa Etkisi

Koronavirüsün (COVID-19) hayatlarımızı pek çok yönden etkilediğine şüphe yok. Güncel verilere göre dünyada 70 milyondan fazla kişi bu virüsten etkilendi ve 1,6 milyondan fazla kişi hayatını kaybetti.

Koronavirüsün tüm dünyada toplumsal sağlığa ve sağlık hizmetlerine olan etkisinin yanında günlük hayatlarımıza olan finansal, sosyal ve psikolojik etkileri de göz ardı edilemez.

Pandeminin neden olduğu hastalık kapma endişesi, sosyal izolasyon, gelecek kaygısı, ekonomik zorluklar gibi durumlar kişiler üzerinde strese neden olmaktadır. Bu stres, zihinsel sağlığınızdan daha fazlasını etkiliyor olabilir.

Son dönemde bu konuyla ilgili yapılan araştırmalar, koronavirüs salgınına bağlı yaşanan psikolojik, sosyal ve ekonomik stresin, stres kardiyomiyopatisi ( kırık kalp sendromu ) vakalarında bir artışa neden olabileceğini gösteriyor.

Journal of the American Medical Association‘da geçtiğimiz aylarda yayınlanan bir araştırmaya göre, çalışmayı yürüten doktorlar, COVID-19 salgını başladığından bu yana, kırık kalp sendromu olarak da bilinen stres kardiyomiyopatisi vakalarında bir artış gördüklerini bildirdiler.

Çalışma İle İlgili Kısa Bilgi

Araştırmacılar, Ohio’daki iki hastanede stres kardiyomiyopatisi teşhisi konan hastaları inceledi. COVID-19 salgını sırasındaki ( Mart-Nisan 2020 ) hastaların sayısını,  pandemi öncesi farklı dönemlerdeki ( Ocak-Şubat 2020, Nisan-Mart 2019, Şubat-Ocak 2019,  Nisan-Mart 2018) hasta sayılarıyla kıyasladılar.

Diğer dönemlerde stres kardiyomiyopatisi teşhisi konan hasta sayısı 5-12 iken, pandemi döneminde ( Mart-Nisan 2020) bu sayı 20’ydi. Bu sonuç, pandemiye bağlı psikososyal ve ekonomik stresin, stres kardiyomiyopatisi vakalarındaki artışla ilişkilendirilebileceğini gösterdi.

Çalışmaya dahil edilen tüm hastaların COVID-19 testleri negatifti. Koronavirüsün kendisi değil, yol açtığı stres ve endişe, stres kardiyomiyopatisi vakalarında artışa yol açmıştır.

Kalp problemlerinden gerçekten muzdarip olabilecek iki COVID-19 hastası kategorisi vardır.  Bunlardan birincisi, önceden bilinen kardiyak problemleri olan ve koronavirüse yakalandıktan sonra durumu kötüleşen hastalar, ikincisi, koronavirüse yakalandıktan sonra kalp sorunu gelişenlerdir.

Kırık Kalp Sendromu Nedir ?

Stres kardiyomiyopatisi bir diğer adıyla kırık kalp sendromu, duygusal veya fiziksel strese yanıt olarak ortaya çıkan ve kalp kasının kan pompalama işlevini etkileyen geçici bir ventrikül disfonksiyonudur.

Bu durum sonucunda hastalar, nefes darlığı, göğüs ağrısı veya çarpıntı gibi kalp krizini taklit eden semptomlar yaşayabilirler.

Hatta bu semptomlar nedeniyle hastalar kalp krizi geçirdiklerini düşünerek hastaneye başvurabilirler. Ancak kalp krizinde olduğu gibi arterlerde kan akışını etkileyen bir tıkanıklık yoktur.

Kırık Kalp Sendromuna Ne Sebep Olur ?

Genel olarak, vücutta stres hormonlarının yükselmesine neden olan, aşırı stresli ya da üzücü bir olaya bağlı olarak gelişir. Tam olarak nasıl olduğu hala araştırılmaktadır.  Post-menopozal kadınlarda görülme sıklığı daha fazladır.

Kırık kalp sendromuna neden olabilecek stresli olaylara örnek verecek olursak;

• Sevilen birinin ani kaybı
• Boşanma ya da ayrılık
• Ciddi bir hastalık teşhisi
• Büyük bir ameliyat
• Ciddi bir kaza
• İş ya da mal kaybı
• Aile içi şiddet
• Travmatik olay
• Doğal felaketler
• Bazı ilaçların kullanımına bağlı etkiler, sayabileceğimiz sebeplerdendir.

Kırık Kalp Sendromu Nasıl Tedavi Edilir ?

Stres kardiyomiyopatisi için standart bir tedavi yoktur.  Tedavi hastanın semptomlarına göre düzenlenir. Semptomların ciddiyetine göre ilaç tedavisi verilebilir. Hastaların çok azında kalıcı kalp problemleri görülebilir ancak bu çok nadirdir. Genelde hastalar,  hiçbir hasar kalmaksızın 1-4 hafta içinde normale dönerler.

Stresin Vücuda Fiziksel Etkileri

Stres vücudunuzu çok çeşitli yollarla etkileyebilir. Vücudun strese vereceği fiziksel tepkiler kişiden kişiye değişmektedir. Stres bazı kişilerde tansiyonu yükseltebilirken, bazı kişilerde cilt problemlerine, ya da bazen kan şekerinin yükselmesine, mide rahatsızlıklarına, bağırsak fonksiyonlarının bozulmasına neden olabilir.

İştah azalabilir ya da artabilir, uyku bozuklukları görülebilir. Bu gibi durumların bir veya birkaçı aynı anda da ortaya çıkabilir.

Stresi Yönetmek

Hayat, iniş ve çıkışları beraberinde getirir ve hepimiz yaşamlarımız boyunca birçok kez strese maruz kalırız. Bu zor zamanlarda bile stresle başa çıkabilmeyi ve etkilerini en aza indirmeyi öğrenmek ve bunları uygulamak fiziksel ve ruhsal sağlığımız için önemlidir.

Sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemek stresle başa çıkmaya yardımcı olacaktır.

Stresi azaltmak için şunları yapabilirsiniz;

• Sağlıklı beslenin
• Egzersiz yapın
• Uyku düzenine özen gösterin
• Nefes egzersizleri, meditasyon, yoga gibi sizi rahatlatacak yöntemler deneyin.
• Sevdiklerinizle iletişim kurun ve paylaşım içinde olun. ( Pandemi dönemindeki önlemler ve izolasyon, sosyalleşmeyi zorlaştırsa da online iletişim yardımcı olabilir. )
• Stresli olduğunuz zamanlarda sizi rahatlatacak, seveceğiniz aktiviteler bulmaya çalışın.

Yine de stresle başa çıkamadığınız durumlarda profesyonel yardım almaktan çekinmeyin.