Girişimsel İşlemler
Anjiyografi (Kateterizasyon) Balon ve Stent İşlemleri- Koroner Arterlerde Balon ve Stent İşlemi
- Bacak Arterlerinde Balon ve Stent İşlemi
- Karotis Arterlerde Stent İşlemi
- Subklavyen Arterde Balon ve Stent İşlemi
KALP PİLİ TAKILMASI
Kalp Pili Nedir ?
Kalp pilleri, ritim bozukluğu, kalp yetmezliği ve bazı ciddi kalp kası hastalıkları gibi nedenlerle işlevi bozulan kalbe elektriksel uyarılar veren cihazlardır. Jeneratör ve teller olmak üzere iki kısımdan oluşmuşlardır.
Kalp çok yavaş ya da düzensiz atıyorsa, kalp ritminin düzelmesi için kalp piline ihtiyaç vardır. Kalpte sağ atriyumun tepesinde bulunan ve özelleşmiş hücrelerden oluşmuş, sinoatrial düğüm ya da sinüs düğümü olarak adlandırılan yapı kalbin doğal pilidir.
Sinüs düğümü tarafından oluşturulan elektriksel uyarı geçtiği odacığın kasılmasını sağlar. Kalbin üst odacıkları uyarılarak kasılır ve kanı ventriküllere pompalar. Yeterli miktarda kan geçişini sağlayacak 2 sn'lik bir gecikmenin ardından alt odacıklar (ventriküller) kasılarak vücuda ve akciğerlere kanı pompalarlar.
Kalbin elektriksel sistemi çeşitli nedenlerde bozulduğunda kalp pili (pacemaker) gerekli olur. Hangi tipte kalp piline ihtiyacınız olduğu yaşadığınız probleme göre değişir. Tüm kalp pilleri aynı yöntemle cilt altına yerleştirilen cihazlar olmalarına rağmen pacemaker ve ICD arasında çalışma prensibi ve amaçları bakımından bazı farklar bulunur. Bazı pillerde hem ICD hem de pacemaker özelliği bulunur. Başlıca pacemaker tipleri şunlardır;
- Tek odacıklı Piller
- Çift Odacıklı Piller
- Biventriküler Piller
Kalp pili takılmasını gerektiren bir ritim bozukluğu tedavisinde, hangi tip pil kullanılacağı hastanın semptomlarına ve test sonuçlarına göre belirlenir. Ritim bozukluğu tedavisinde tek odacıklı ya da çift odacıklı piller kullanılabilir
Tek odacıklı pillerde tek lead bulunur ve kalbin ihtiyacına göre sağ atriyuma ve da sağ ventriküle yerleştirilir.
Çift odacıklı pillerde 2 lead bulunur ve kalpte sağ ventrikül ile sağ atriyuma yerleştirilir. Bu piller kalbin 2 odacığının düznli bir şekilde kasılıp gevşemesini sağlar.
İngilizce Implantable Cardioverter Defibrillator 'ın kısaltması olan ICD'ler, implante edilebilen kardiyoverter defibrilatörlerdir. ICD'ler ani kardiyak ölümlerin önüne geçilmesi için geliştirilmiş cihazlardır.
Ani kardiyak ölümlerin en yaygın nedenleri ventriküler taşikardi (VT) ya da ventriküler fibrilasyon (VF) dediğimiz ritm bozukluklarıdır. Bu tip ritim bozuklarının neden olduğu kalp durmaları ile kalbi yeniden çalıştırmak için defibrilatör uygulanması arasındaki zaman kritik önem taşır. ICD'ler bu durumu algıladıkları an kalbe şok uygulayarak tekrar çalışmasını sağlar. İletken tel (lead) kalbin sağ ventrikülüne yerleştirilir.
Kardiyak resenkronizasyon tedavisi (CRT) olarak adlandırılan yöntemin hedefi, ventiküllerin kasılmaları arasındaki senkron problemi olan kişilerde kalp yetmezliğini tedavi etmektir. QRS süresi 120 ms'nin üzerinde olan hastalara uygulanır. Bu yöntemde biventriküler pil kullanılır. Biventriküler pillerde 3 lead bulunur. İletken tellerden (lead) biri koroner sinüse, diğer ikisi sağ ve sol ventriküle konumlandırılır. Pil ventriküllerin aynı anda kasılmasını sağlayacak şekilde uyarı göndererek, kalpten pompalanan kanın maksimum düzeyde olmasını hedefler.
Ventriküllerin kasılmaları arasındaki koordinasyonun sağlanması, kalbin daha verimli çalışmasına yardım ederek, kalp yetmezliği semptomlarının azalmasını sağlar. Kalbin ventrikülleri arasındaki senkronizasyonu sağladığından kardiyak resenkranizasyon tedavisi olarak adlandılır.
İşlem Öncesinde;
İşlem saati öncesinde en az 6 saatlik açlık gereklidir. Hastanın kullandığı ilaçlar varsa, doktora danışılarak işlem öncesinde ilaç düzenlemesi yapılmalıdır. Hasta işlem için gelirken yanında ilaçlarını ve sağlık raporlarını (varsa CD ve filmler) getirmelidir.
Nasıl Yapılır?
Kalp pillerinin yerleştirilmesi küçük bir cerrahi işlem gerektirir. İşlem anjiyografi salonunda uygulanır. Hastanın durumuna göre derin sedasyon ya da genel anestezi uygulanır. Kesi yapılacak bölgeye ayrıca lokal anestezi uygulanır. Pilin jeneratör kısmı göğüs duvarına yerleştirilir. Bunun için köprücük kemiğinin alt kısmında, ciltte 3-4 cm'lik ufak bir kesi yapılarak kas içinde bir cep oluşturulur. Lead adı verilen iletken tel ya da teller, bu bölgedeki toplar damarın içinden geçirilerek, kalpte uyarılmak istenen bölgeye konumlandırılır. Kaç lead kullanılacağı hastanın durumuna göre değişiklik gösterir. Bu tellerin görevi jeneratörden alınan elektriksel uyarıyı kalbe iletmektir. Gerekli ölçümler yapılarak tellerin konumu netleştirilir ve teller jeneratöre bağlanır. Jeneratör, oluşturulan cebe yerleştirilerek, cilt kapatılır.
Yerleştirme işleminin ardından pilin programlaması yapılır. Piller dışarıdan programlanabilecek şekilde geliştirilmişlerdir.
İşlem Sonrasında;
İşlem sonrasında hasta odasına alınarak işlem bölgesine buz uygulaması yapılır ve kum torbası konur. Hastanede 2-3 günlük kalış sonrasında hasta taburcu edilir. Taburculuk sonrasında il kontrol 1. haftada yapılır. Sonraki kontroller 1.ay, 3.ay, 6.ay ve sonrasında 6 aylık kontroller şeklinde devam edilir. Pillerde MR uyumluluğu olsa bile, MR gerekliliği durumda mutlaka doktora danışılmalı ve pille ilgili gerekli programlamalar yapılmalıdır.
KALP PİLİ İLE YAŞAM
Kalp pili bulunan kişiler, yaşlarının gerektirdiği normal fiziksel aktiviteleri yapabilecek durumdadırlar. Ancak kendilerini aşırı yoracak ve kötü hissettirecek aktivitelerden kaçınmalıdırlar.
Kalp pilinin konulması amacıyla yapılan kesi yarası tamamen iyileştikten sonra, normal bir şekilde banyo yapılmasının herhangi bir sakıncası yoktur.
Otobüs, tren ya da uçakla seyahat edilmesinde herhangi bir sakınca yoktur.
Kalp pili olan kişiler normal cinsel aktivitelerine devam edebilirler.
Elektronik cihazlar, manyetik alanlar, mıknatıslar kalp pilini etkileyebilirler. Bu nedenle enerji santralleri, alıcılar, mıknatıs etkisi olan cihazlardan uzak durulması gerekir. cep telefonları kalp pilinin yakınında taşınmamalıdır. Kalp pilinin, elektronik cihazlardan 15 cm uzaklıkta tutulması önerilir. Her ne kadar yeni jenerasyon kalp pilleri daha güvenli olsa da dikkatli olunması önerilir.
Modern kalp pilleri genellikle MR uyumludurlar. Yine de MR tetkiki yapılması gerektiğinde doktorunuzu kalp piliniz olduğu konusunda bilgilendirmeniz gerekir. Herhangi bir tıbbi prosedür uygulanacaksa, cerrahi bir operasyon geçirecekseniz ya da diş tedavisi yaptırmanız gerekliyse yine doktorunuzu bilgilendirmelisiniz.
Havaalanları ya da alışveriş merkezleri gibi mekanlara girerken yapılan güvenlik kontrollerinde, X-ray cihazları ya da metal dedektörleri kalp pilinizi algılayacağindan güvenlik görevlilerine kalp piliniz olduğuna dair bilgi vermelisiniz.
Kalp pilinin yerleştirildiği cepten dışarı çıktığını düşüyorsanız ya da kalbinizin çalışmasında bir anormallik hissediyorsanız hemen doktorunuzla iletişime geçmelisiniz.