Balık Yağı Kullanımında İçerik ve Dozun Önemi
Şubat 17, 2020Kalp Hastaları Koronavirüse (COVID-19) Karşı Daha Dikkatli Olmalı
Nisan 13, 2020Bacaklarınızda bulunan atarmadarlar, aynen kalbinizdeki atardamarların daralması gibi ciddi bir şekilde daralabilir ya da tıkanabilirler. Bu durum alt ekstremitelerin periferik arter hastalığı olarak adlandırılır.
Periferik arter hastalığının, en yaygın nedeni aterosklerozdur ve zaman içinde ilerleyen bir hastalıktır. Diyabet hastaları, yüksek tansiyon hastaları, sigara kullananlar, ileri yaştakiler ve kardiyovasküler hastalığı olanlar periferik arter hastalığı riski taşırlar.
Alt ekstremitelerde periferik arter hastalığı , üç ana arter segmentini etkiler. Bunlar;
- Aortik-iliak arterler
- Femoro-popliteal (FP) arterler
- Infra-popliteal (öncelikle tibial) arterler
Periferik arter hastalığına sahip hastaların yaklaşık yarısında, herhangi bir şikayet görülmez. Bacak arterlerindeki daralmalar, kan akışında ciddi miktarda azalma olmadıkça belirti vermeyebilir. Darlık artıp kan akışı azaldıkça bacakta, yürümekle ağrı, ağırlık hissi, kramplar görülmeye başlanır. İstirahatle bu ağrı geçer. Darlık seviyesi arttıkça yürüme mesafesi azalır ve şikayetler artar. Daha ileri seviyelerde bacakta soğukluk, renk değişikliği ve hatta istirahat ağrısı görülebilir.
Bacaklarda gelişen periferik arter hastalığı, erken teşhis edildiğinde ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile, ilerlemesinin önüne geçilebilir. Bu tedaviler yetersiz kaldığında, hastaya girişimsel yöntemler önerilir. Tıkanmış bacak damarlarının tedavisinde en yaygın kullanılan yöntem balon anjiyoplasti ve stenttir. Zamanında müdahale edilmemiş, yaygın damar darlıkları, ameliyat gerektirebilir ve hatta bazı vakalarda gangren ve sonrasında uzuv kaybına neden olabilir.
Örnek Vaka :
Burada, 67 yaşında, diyabetli, erkek hastanın tıkanmış bacak damarını görüyoruz. Hastanın yürüme mesafesi
100 m’nin altına düşmüş ve bacağında ağrı ve yorgunluk hissi mevcut.
Burada görülen işlem SFA’ya (yüzeyel femoral arter) tersten girilerek yapılmış, balon anjiyoplasti ve stent İşlemidir. Kan akışı engellenmiş olan damar tekrar açılmıştır.
Balon anjiyoplasti ve stent işlemindeki sonuçların uzun ömürlü olması için, hastanın sahip olduğu risk faktörlerini iyi yönetmesi gerekir. Örneğin, sigara içiyorsa bırakmalı, diyabet ya da hipertansiyon varsa kontrol altında tutulmalı, egzersiz yapılmalı ve doktorun önerdiği tedavi şekline uyulmalıdır.
Şikayeti olmayan ancak teşhis konmuş hastalarda, risk faktörlerinin kontrol altına alınması ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları ile hastalığın ilerlemesinin önüne geçilebilir.
Bunun için hasta;
- Sigaradan uzak durmalı,
- Kendine uygun bir diyet uygulamalı,
- Varsa, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve şekeri kontrol altında tutmalı,
- Düzenli egzersiz yapmalı,
- Doktorun önerisi doğrultusunda gerekli ilaçları kullanmalıdır.