Covid-19 Salgını Boyunca Hipertansiyona Yaklaşım Nasıl Olmalı ?

Covid-19 salgını tüm dünyada etkilerini sürdürmeye devam ediyor. Aynı zamanda salgınla birlikte yaşamımızın bir parçası haline gelen zorunlu sosyal izolasyon, yaşam alışkanlıklarımızın değişmesine, ruh halimizde değişime neden olabiliyor.

Pandemi şartları ve evde kalma önlemlerine bağlı artan stres ya da anksiyete, sağlıksız yaşam alışkanlıkları ile birleştiğinde fiziksel sağlınızı da etkileyebilir.

Böyle bir dönemde, tüm dikkatler Covid-19 salgını üzerindeyken, diğer sağlık problemleri ihmal edilmemelidir. Özellikle hipertansiyon, diyabet gibi kronik hastalıkları olan kişilerin takiplerini aksatmamaları ve ciddi bir problem yaşamaları durumunda hastaneye başvurmayı ihmal etmemeleri gerekmektedir.

Virüs kapma endişesiyle hastaneye gitmekten çekinen bazı hastalar olabilir. Ancak akut miyokard enfarktüsü ya da inme gibi ciddi sağlık problemlerinin belirtilerini gösteren hastalar, hastaneye gitmeye çekindiklerinde ya da geç kaldıklarında daha kötü bir sonuçla karşılaşmaları mümkündür.

Bazı Yaşam Alışkanlıkları Hipertansiyon Riskinizi Yükseltebilir

Zorunlu sosyal izolasyon döneminde kliniğimize yüksek tansiyonla başvuran hastalarda da artış gözlemledik. Salgına bağlı olarak, hastalık kapma endişesi, kişisel kayıplar, finansal zorluklar gibi nedenlerle artan stres düzeyi, kan basıncında kısa dönem yükselmelere neden olabilir.

Stres ya da anksiyete, tek başına kalıcı olarak hipertansiyon nedeni olmamasına rağmen, strese bağlı ortaya çıkabilecek sigara ve alkol kullanımı, sağlıksız beslenme, kilo alımı, hareketsiz kalma gibi bazı yaşam tarzı değişiklikleri hipertansiyona yol açabilir.

Hipertansiyon Nedir ?

Kalbiniz kasıldığında, bir basınç yaratır ve bu basınçla kan, atardamarlar yoluyla vücuda gönderilir. Kan basıncı ölçümünde iki kuvvetin sonuçlarını görürüz. 

İlki kanın kalpten vücudunuza pompalandığında damar duvarına yaptığı basıncın değeri, sistolik basınç, diğeri ise kalp gevşediğinde damar duvarında olan basınç değeri, diyastolik basınçtır. Halk arasında sistolik basınç büyük tansiyon, diyastolik basınç ise küçük tansiyon olarak bilinir.

Kan basıncınız, günlük yaşamda aktivitelerinize ve ruhsal durumunuza bağlı olarak gün boyunca dalgalanır. Ancak, sürekli 130mmHg/80mmHg üzerinde seyreden bir tansiyon değeri söz konusuysa hipertansiyon varlığından söz edebiliriz. Hipertansiyon, kalp ve damar hastalıkları için risk faktörlerinin başında gelir.

Hipertansiyon ve COVID-19 İlişkisi

Hipertansiyon ve yeni koronavirüs hastalığı arasındaki bağlantı karmaşıklığını korumaya devam ediyor.  Çin ve Amerika’nın erken dönem verilerine göre hastaneye yatırılan koronavirüs hastalarının %30-49’unda hipertansiyon vardı. Bu veriler ışığında koronavirüs hastalarında en sık rastlanan kronik hastalığın hipertansiyon olduğunu söyleyebiliriz. 

Ancak, tek başına hipertansiyonun Covid-19’un seyrine ne kadar etkisi olduğu,  hipertansiyonla birlikte ya da hipertansiyona bağlı gelişen diğer sağlık problemlerinin de hastalığın seyrine katkı oranı henüz açık değildir.

Bazı uzmanlar, kontrolsüz hipertansiyonun, damar duvarındaki etkilerinin kronik iltihaplanma ile sonuçlandığına, bunun da atarmadarlara zarar verdiğine ve bağışıklık sisteminin çalışmasında düzensizliğine neden olduğuna inanıyor. Bu durumun, virüsle savaşmada yetersizlik veya bağışıklık sisteminin COVID-19’a tehlikeli şekilde aşırı tepki vermesiyle sonuçlanabileceği düşünülüyor.

Salgının ilk dönemlerinde COVID-19 virüsünün, ACE2 reseptörü aracılığıyla hücrelere bağlandığı anlaşıldı. Bu da, tansiyon ve kalp yetmezliği tedavisinde kullanılan ACE inhibitörleri ve ARB’lere gözlerin çevrilmesine neden oldu.

Ancak sonrasında bu alanda yapılan çalışmalar, bu ilaçların kullanımının güvenli olduğunu, hatta hipertansiyon ve kalp hastalarında gerekli olduğunu gösterdi. Kronik hastalıkları olan hastaların, kanıta dayalı oluşturulmuş tedavi kılavuzlarınca önerilen tedavilerini, kendi başlarına değiştirmemeleri ve bırakmamaları hayati önem taşır.

Hipertansiyonu Olan Kişilerin Risklerini Azaltmak İçin Neleri Bilmesi Gerekir?

Kan basıncı kontrolü, genel sağlık için oldukça önemlidir.  Bu nedenle, hipertansiyon hastasıysanız ilaçlarınızı talimatlara uygun şekilde almanız gereklidir. Hipertansiyonun yaşam tarzıyla doğrudan ilişkili olduğunu unutmamak gerekir.

Hipertansiyonuz olsun ya da olmasın mutlaka düzenli egzersizi, sağlıklı kiloya ulaşma ve bu kiloyu korumayı, tuz kısıtlaması yapılmış, kalp dostu, sağlıklı bir beslenme şeklinin alışkanlık haline getirilmesini, stresi azaltmayı ve uyku düzeninizi ihmal etmemenizi ve tüm bunlar için dijital teknolojinin sunduğu uygulama ve araçları hayatınıza dahil etmenizi şiddetle tavsiye ederim.

---

Kaynaklar:

• Managing hypertension during the COVID-19 pandemic – Journal of Human Hypertension